چرا کاروانسرا های ایران ماندگار شدند؟ - مجله سفرنامه پاریس

وی تاکید نمود: در سرزمین بیابانی و کم آب ایران، دوری شهر ها و مراکز جمعیتی از یکدیگر، صعب و دشواری راه ها، ایجاد کاروانسرا ها در آن موقع اهمیت ویژه ای می یابد. به عبارت دیگر کارکرد کاروانسرا در توسعه امنیت و رونق تجارت آنقدر بالا می گیرد که نیاکان ما با نیت امر خیر و باقیات به توسعه کمی و توسعه آن همت می گمارند.

قائم مقام وزیر میراث فرهنگی با بیان اینکه کاروانسرا ها در ایران نه صرفاً یک مکان که خود دارای هنر بزرگ معماری، شهرسازی و ابنیه است بلکه دارای روح و گفتمان و هویتی معنا دار بوده و راز ماندگاری آن در تلفیق، ترکیب و پیوند کالبد-روح کاروانسرا ها است، عنوان داشت: ما در ایران عزیز بیش از 1000 کاروانسرا از دوران باستان تا قاجار داریم. 700 کاروانسرا ثبت ملی و از آن میان 54 کاروانسرا در لیست ثبت جهانی در چهل و پنجمین نشست کمیته میراث جهانی در ریاض عربستان با اجماع جهانی به تصویب رسید. این 54 کاروانسرا نمایندگی از همه ادوار تاریخی ایران دارد و از حیث پراکنش و توزیع جغرافیایی در 24 استان کشور پراکنده اند.

وی اضافه نمود: با ثبت کاروانسرا ها تعداد آثار ثبتی ایران در عرصه جهانی به 27 اثر و از حیث تعداد سایت های ثبت جهانی (ملموس و طبیعی) به 103 اثر افزایش یافت؛ که این موقعیت بزرگ را به همه ایرانیان تبریک عرض می نمایم.

دارابی ادامه داد: ثبت کارونسرا ها با اجماع جهانی و رای 21 عضو کمیته همراه بوده. بیش از 1000 نفر از حاضران در مراسم از 195 کشور عضو یونسکو برای دقایقی ممتد به افتخار و احترام ایران و ایرانی و فرهنگ و تمدن آن تشویق کردند و تبریک گفتند.

معاون میراث فرهنگی کشور در ادامه به اهمیت ثبت جهانی آثار اشاره نمود و گفت:ثبت جهانی، خودنمایی دارایی های فرهنگی یک جامعه در سطح جهانی است که جهانیان را به تعظیم و تکریم فرا می خواند. بعلاوه ارزش محور است. چرا که آثاری ثبت جهانی می گردد که حداقل یکی از ارزش های ده گانه ثبت جهانی را احراز کند. بعلاوه ثبت جهانی در حقیقت عرضه و معرفی ارزش های یک اثر که از زمینه فرهنگی آن برخاسته اند به جامعه جهانی است؛ بنابراین تصویری زیبا و شایسته از مردمان آن سرزمین و دستاورد های تمدن و فرهنگی شان به جهانیان عرضه می نماید.

دارابی با بیان اینکه معنای واقعی ثبت جهانی اثر، پذیرش و تکریم ارزش های آن به وسیله جامعه جهانی است و همین موضوتع مایه مباهات و غرور است، عنوان داشت: کشور هایی که توانسته اند آثار بیشتری را ثبت نمایند، عملاً توانسته اند ارزش های بیشتری به جامعه جهانی معرفی و مورد پذیرش قرار دهند. ثبت جهانی، چون ارزش های موثر بر ارکان هوی جامعه میزبان اثر را در سطحی جهانی مورد اجماع و مقبولیت قرار می دهد از این رو برای جوامع میزبان تبدیل به عنصری فرهنگی که موجب رقاء و بقاء است می گردد.

دکتر دارابی در بخش دیگری از سخنان خود به فواید و دستاورد های ثبت جهانی اشاره نمود و شرح داد: آثار ثبت جهانی مولد رشد فرهنگی، اجتماعی و مالی اند. آثار ثبت جهانی مهمترین عناصر دیپلماسی فرهنگی و حلقه اتصال پیوند های فرهنگی بین جوامع اند. آثار ثبت جهانی، الگو های موثری برای توسعه زیربنایی، در اختیار جوامع قرار می دهد. آثار ثبت جهانی ارکان موثری برای رشد و توسعه گردشگری و توریسم است. ثبت جهانی آثار هویت بخش و تشخص و منزلت یک ملت و تمدن آن است.

دارابی در بخش پایانی سخنرانی خود به برنامه های آینده معاونت میراث فرهنگی اشاره نمود و گفت: تدوین سند منظره 10 ساله در افق 1412، تدوین سند ملی میراث فرهنگی، سند موزه داری کشور، برنامه ده ساله ثبت جهانی، رویکردها، اولویت ها، حضور موثر در مجامع کنوانسیون های بین المللی و ارتقاء جایگاه ایران در مناسبات فرهنگی جهان، شروع بکار انجمن خیرین میراث فرهنگی، نهضت آموزش، روایت گری، معرفی در میراث، عملی کردن طرح توسعه موزه ملی ایران موسوم به میدان مشق به عنوان میدان موزه های ایران، مرجعیت بخشی به میراث فرهنگی، افزایش سواد میراثی جامعه، حمایت و بهره گیری از ظرفیت تشکل های مردم نهاد و استانداردسازی توسعه زیرساخت های حفاظت و گردشگری برنامه های آینده ما در معاونت میراث فرهنگی خواهد بود.